dewerkplaats.it

Eitempera (bindmiddel)

Breek het ei in een potje, sluit het af en schud dooier en eiwit door elkaar. Giet het mengsel door een zeefje in een glas, het vlies van de dooier blijft achter in de zeef. Spoel het potje schoon, maak het droog en giet een kleine hoeveelheid eimengsel in het potje, twee á drie eetlepels. Zet een strookje schilderstape op de zijkant van het potje. Teken het niveau van het eimengsel af en daarboven nog een zelfde volume. Deel dat tweede volume door midden zoals ik hieronder heb aangegeven.

Vul nu het eimengsel aan met een half volume lijnolie. Schud de olie door het eimengsel. Vul het tweede (halve) volume met dammar vernis 1:2 en schud het door het mengsel. In deze volgorde anders mislukt de tempera. Er is nu een lobbige zacht gele substantie ontstaan. Voeg hier 3 tot 7 druppels echte lavendelolie aan toe en schud doorelkaar. Laat de tempera even staan alvorens het te gebruiken. Het bindmiddel is klaar voor gebruik. Bewaar in de ijskast, plak er een stikker op met de bereidingsdatum.

Er is tegenwoordig chemisch nagemaakte lavendelolie in de handel. Aan de geur moet je overtuigend kunnen vaststellen dat de olie echt is. Namaak producten ruiken naar parfum. Naarmate de olie ouder wordt, wordt de parfumlucht sterker. Alleen echte lavendelolie conserveert.

Een schilderij kan in eitempera worden uitgevoerd. Eitempera werd en wordt ook gebruikt als onderschilderings laag. Met witte tempera worden dan lichthoogsels en modelleringen in de voorstelling aangebracht. Sinds de jaren 90 wordt eitempera weer vaker gebruikt. Het is vooral geliefd vanwege de matte verfhuid en de krijtachtige toon.

Schudt de tempera voor gebruik even door. De olie kan zich afscheiden en boven komen drijven, dat is normaal. Als tempera bedorven is stinkt het en vlokt het. Je kunt de tempera testen door 1 druppel eitempera in een vol glas water te roeren. Het water moet egaal melkachtig troebel worden. Als er vlokjes in komen en olieoogjes op het oppervlak komen drijven is de tempera niet goed meer.

➃  Lavendelolie 3 druppels

➂  Dammar vernis 1:2

➁  Lijnolie

➀  Ei mengsel

Wat heb je nodig:

1 scharrelei

1 theezeefje

2 potjes met deksel

1 stukje schilderstape

1 pen

Lijnolie

Dammar vernis 1:2

Lavendelolie

Tijd ± 15 minuten

Gebruik verse eieren van kippen die groen voer krijgen, of scharreleieren. Deze geven een betere kwaliteit tempera. Goed geconserveerd kan de tempera enkele weken tot enkele maanden bewaard blijven.

Is de eitempera bedorven gooi het direct weg. Een potje waar bedorven eitempera in heeft gezeten kun je beter niet opnieuw gebruiken, de tempera bederft daarin sneller. Zelfs uitkoken helpt niet.

Eitempera is al na een dag overschilderbaar door verdamping van het meeste water uit de verf. Het echte doordrogen duurt zo’n 100 jaar. Tot die tijd blijft de verf zacht en kwetsbaar. Daarna versteend het langszaam.

Een ei bevat 2% emulgatoren. Die zorgen voor een netwerkje van waterdeeltjes die oliedeeltjes omsluiten. Het is daarom met water verdunbaar. Het voordeel van een emulsieverf is haar stabiliteit. De droge verflaag blijft zeer stabiel bij wisselende temperatuur en luchtvochtigheid. Olie zet uit als water krimpt en omgekeerd.

Eitempera